Barajlar Amazon’a ‘kalıcı hasar verebilir’

Biliminsanları, bölgedeki büyük baraj inşası programı uygulanırsa, Amazon Havzası’na önemli boyutlarda ve geri döndürülemez zararlar vereceğini söyledi.

Nehrin havzasında 428 baraj ve hidroelektrik santrali yapılması bekleniyor ve bunların 140’ı ya tamamlandı ya da inşası sürüyor.

Araştırmacılar bu durumun karmaşık nehir sistemini etkileyebileceği ve bu coğrafyaya has binlerce türü risk altına sokabileceği uyarısında bulundu.

Araştırmanın başyazarı, Teksas Üniversitesi’nden Prof. Edgargo Latrubesse, “Dünya , en büyük çeşitliliğin bulunduğu sulak alanlarını kaybedecek” dedi.

Amazon Havzası, 6,1 milyon metrekare genişliğinde, dünyanın en büyüğü ve gezegenin en karmaşık nehir sistemi.

Bölge bir süredir önemli bir hidroelektrik santral barajı inşa etme noktası oldu.

Ancak bu son çalışmaya göre, Amazon’daki su yolları üzerinde yenilenebilir enerji çalışmaları, büyük sorunlara yol açabilir.

Araştırmayı yapan uluslararası biliminsanları ekibi, özellikle nehirlerde çökeltilerin doğal hareketine engel olunmasından kaygılı.

Çökeltiler, Amazon bataklıklarındaki doğal yaşamın beslenmesinde hayatı bir kaynak. Çökeltiler ayrıca su yollarının nasıl oluşacağını ve akacağını da belirliyor.

Prof Latrubesse “Çökeltiler nehirlerin nasıl oluştuğunu, nasıl hareket ettiğini, yeni alanları nasıl iyileştirdiğini ve ekomistemleri nasıl tazelediğini belirler” dedi.

Bütüncül yaklaşım

Latrubesse çevresel etki değerlendirmelerinin tek tek her bir baraj için yapıldığını ve yakın bölgeye etkilerinin değerlendirildiğini belirtti. Teksas Üniversitesi uzmanı, daha geniş kapsamlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini belirtti ve “Sorun hiç kimsenin olayın tümüne bakmaması, ki o da birbiri ardına dizilen barajların sistemin tümü üzerinde yaratacağı etkiler” dedi.

Uzmanlar özellikle Amazon’un kolları olan Madeira, Maranon ve Ucayali Nehirleri’nden kaygı duyulduğunu söyledi.

Bu nehirler bölgeye özgü çok sayıda türe ev sahipliği yapıyor ve uzmanlar yapılması planlanan barajların çok küçük bir bölümü inşa edilse bile bu türlerin tehdit altına gireceğini ifade ediyor.

Prof. Latrubesse “Bu nehirlerin tümü büyük bir çeşitliliği barındırıyor ve bunların çoğu endemik türler. Binlerce tür etkilenebilir ve hatta soyları tükenebilir” diyor.

Araştırmacılar ayrıca., riskin geri döndürülemez olduğunu söylüyor ve barajların inşasına izin verilmeden önce tüm risklerin değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Kaynak : https://www.bbc.co.uk/turkce/haberler-dunya-40277738